Saha ve Tesislerimiz (Eski)

BALÇOVA – NARLIDERE JEOTERMAL SAHASI

01.08.2000 tarihinde İl Özel İdaresine bağlı Balçova Termal Turizm Eğitim Öğretim Hizmetleri Ltd. Şti. bünyesinden ayrılarak kurulan Balçova Jeotermal Enerji Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., 01.01.2005 tarihi itibarıyla İzmir Büyükşehir Belediyesinin de %50 ortaklığı  ile İzmir Jeotermal Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. unvanını alarak faaliyetine devam etmektedir.

2007 yılı itibariyle, Balçova-Narlıdere Bölgesel Konut ısıtma sistemi, fiili ortalama 150 MWt gücünde 1,593,000 m2 kapalı alan ısıtan, “dünyanın en büyük, jeotermal kaynaklı bölge ısıtma” sistemlerinden biridir.

KRONOLOJİK GELİŞİM
1963: Balçova’da ilk jeotermal sondajın açılmas
1983: Balçova Termal Tesisleri, kuyu içi eşanjörlü sistem ile ısıtma
1983: Dokuz Eylül Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi,  kuyu içi eşanjörle ısıtma
1992: Dokuz Eylül Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi, kuyu dışı eşanjörle ısıtma
1994: Balçova Thermal Princess Hotel ısıtması
1995: 1.Etap 2500 konut jeotermal ısıtma ve 500 konut jeotermal soğutma inşaatı işinin ihalesi
1996: Kapasitenin arttırılarak 5000 konut ısıtma 1000 konut soğutmaya çıkarılması
1996: İzmir Balçova Merkezi Isıtma Sistemi’nin işletmeye alınması
1997: Kapasitenin arttırılarak 7680 konut ısıtmaya çıkarılması
1998: 1500 konut eşdeğeri ısıtma şebekesinin   Narlıdere Jeotermal          Merkezi       Isıtma Sisteminin işletmeye alınması
2001 - 2003: Sahanın geliştirilmesi adına derin kuyuların açılmasına devam edilmesi. (BD-8, BD-9, BD-10)
2006: 3500 K.E Teleferik Mah. Projesinin hayata geçirilmesi.
2006: Sahada en yüksek sıcaklıkların ölçüldüğü ve işletme verimliliğinin en yüksek düzeyde olduğu BD-11 ve BD-12 kuyularının açılması.
2007: BD serisi derin kuyuların (BD-14, BD-15) delinmesine devam edilip, toplamda       15 derin kuyuya oluşulması ve sahanın bu gelişimine paralel olarak yeni bölgelerin sisteme dahil edilmesi çalışmalarına devam edilmesi.
2008 – 2009: 4500 KE Etap-2, Etap-3, 2900 KE Yenikale ve 3200 KE Etap-4 projelerinin devreye alınması.


Şekil1. Balçova Sahası Yer Bulduru Haritası

Balçova jeotermal sahası, Agamemnon tektonik karmaşığının denetiminde gelişmiş bir saha olup, 100-145ºC aralığında jeotermal akışkanın, karmaşığın belli bölgelerinde sığ (100-150m) bazı bölgelerinde ise derin sondajlar (400-1100m) aracılığıyla alınabildiği bir sahadır.

 
JEOLOJİK YORUM

BALÇOVA JEOTERMAL SAHASINDA TATLI YER ALTI SUYU BAKIMINDAN AKİFER ÖZELLİĞİ TAŞIYAN YEGANE BİRİM OVA KESİMLERİNİ ÖRTEN ALÜVYONLARDIR.
 
BALÇOVA’ DA JEOTERMAL AKIŞKAN FİLİŞ İÇERİSİNDE GELİŞMİŞ FAY ZONLARI BOYUNCA DERİNLERDE ISINARAK YERYÜZÜNE ULAŞMAKTADIR. BALÇOVA JEOTERMAL SİSTEMİNİN BESLENME ALANI GÜNEY KESİMLERİNDE BİRBİRLERİYLE HİDROLİK İLİŞKİLİ FAY ZONLARIDIR.
 
FAY ZONLARI BOYUNCA DERİNLERE DOĞRU SÜZÜLEN METEORİK SULAR, ISITICI KAYA İLE KARŞILAŞMAKTA TERMODİNAMİK KOŞULLAR İLE SU-KAYAÇ KİMYASAL DENGEYE ULAŞMAKTA KONVEKSİYONEL ÇEVRİM İLE YOĞUNLUĞU AZALAN AKIŞKAN YUKARIDAN GELEN SOĞUK SULARIN BASINCI İLE YÜZEYE DOĞRU HAREKET ETMEKTEDİR. FAY ZONLARI HARİCİNDE KALAN KISIMLARDA DERİN SONDAJLARDA KESİLEN METAKUMTAŞI, METAKİLTAŞI, METASİLTTAŞI TAMEMEN GEÇİMSİZ OLUP YER ALTI SUYU VE JEOTERMAL AKIŞKAN İÇERMEMEKTEDİR. YANİ POROZİTE VE PERMABİLİTE SIFIRA YAKIN DEĞERLER VERMEKTEDİR.
 
BALÇOVA SAHASINDA JEOTERMAL SİSTEM TAMAMEN FAYLARIN KONTROLÜNDEDİR. JEOTERMAL AKIŞKANIN BOŞALIMI MEVCUT OLUP BU BOŞALIM ALÜVYON TABANINDAN DENİZE DOĞRU SOĞUYARAK KUZEY YÖNÜNDE AKIŞ YAPMAKTADIR.
 
JEOTERMAL AKIŞKAN %55 NAHCO3, % 25 NACL, %20 CA VE MGSO4 İÇERMEKTEDİR. TERMAL SUYUN YÜZEYE GELENE KADAR BİR MİKTAR SOĞUDUĞU VE BÜNYESİNE CA VE MG İYONLARINI ALDIĞINI GÖSTERMEKTEDİR. BALÇOVA KAYNAĞI KARBONATLI, SULFATLI VE KLORÜRLÜ BİR SUDUR. BALÇOVA JEOTERMAL SAHASININ SINIRLARI GÜNEYDEN AGAMEMNON I FAYI İLE DOĞU-BATI YÖNÜNDE SINIRLAMAKTADIR VE GÜNEYİ ENGEBELİDİR. SAHANIN BATISI BUGÜNKÜ KOŞULLARDA SINIRLIDIR. SAHANIN GÜNEYİ İSE JEOTERMAL SİSTEM YÖNÜNDEN UYGUN OLUP KALIN ALÜVYON NEDENİYLE SONDAJ DERİNLİĞİ 1000 VE 1000 METRE ÜZERİNDE OLACAKTIR. SAHANIN JEOTERMAL SİSTEMİ DOĞUYA DOĞRU YAYILIM GÖSTERMEKTEDİR


Şekil2. Balçova Jeotermal Sahası Blok Diyagramı

Şekil3. Balçova Jeotermal Sahasının HİDROLOJİK Döngüsü

 
 

Şekil4. Balçova Sahası Jeoloji Haritası
 
SEFERİHİSAR JEOTERMAL SAHASI

Seferihisar jeotermal alanı İzmir’in 40 km güneydoğusunda yer alan Türkiye’nin en önemli jeotermal alanlarından biridir.
Yörede derinlikleri 199-2009 m arası değişen üretim kuyuları açılmıştır. Bu kuyulardan  G-17A, CM-3, G3A  kuyularından  toplam 600 m3/saat debide       118-153 °C arasında değişen sıcaklıklarda üretim yapılmıştır. Kuyuların 6 tanesi (CM-3, G2-A, G3-A, G17-A, G12-A, CM-1) MTA tarafından İzmir Valiliğine devredilmiştir. Yaklaşık 20 yıldan bu yana çalışılmayan sahada kuyuların birçoğu kullanılamaz durumdadır.
Seferihisar alanı, elektrik, sera, bölgesel ısıtma ve termal turizm için uygun bir kaynaktır.
Sahada, 10-15 MW gücünde elektrik santralı ve buna entegre olarak çalışacak, sera, termal turizm ve ısıtma tesisleri en uygun kullanım şekli olarak görülmektedir.

Cumalı ve Doğanbey Tuzlası arasında kalan bölgede, Cumalı’da 153 ºC, Cumalı ve Tuzla arasında kalan alanda 120ºC, Tuzla ile Doğanbey arasında kalan bölgede ise 78 ºC sıcaklıkta jeotermal su üreten kuyular delinmiştir. Cumalı bölgesinden denize doğru (güney) gidildikçe jeotermal suların sıcaklığı azalmaktadır. İkisi derin toplam 20 gradyan ve 10 üretim kuyusu delinmiştir. Bölgede delinen en derin kuyu 1987’de tamamlanan 2009 m derinliğindeki TZ-1 kuyusudur. Kuyuda ölçülen en yüksek sıcaklık 99 ºC olup, kuyu üretim yapmamaktadır.
 
 
 
Tablo1. Seferihisar jeotermal alanındaki kuyuların özellikleri


Şekil1. Seferihisar Jeotermal Sahasının Jeoloji Haritası
 
Sahanın Hidrokimyasal Karakteri
 
Seferihisar jeotermal sahası, deniz suyu beslenmeli ve karışımlı sulardan oluşmaktadır. Suyun genel karaktersitiği deniz suyu özelliklerindendir. Jeotermal sular Na-Cl türüne girmektedir. Suların elektrik iletkenliliği 7.000-55.000 ms/cm, pH’ları 6.15-7.50 arasında değişir. Kaynakların ve kuyuların sıcaklıkları 66-153 ºC arasındadır.
 
Cumalı Kaynağından alınan sıcak suyun kimyasal karakteristiği aşağıdaki gibidir:
 
pH       6.25
EC       30,200 ms/cm
Na       6068    ppm
K         1034    ppm
Mg      71        ppm
Ca       651      ppm
Cl        11050 ppm !
SO4     363      ppm
HCO3 469     ppm
SiO2    162     ppm
B         16.6    ppm
Li        12.2    ppm
Al        <0.1     ppm
As       0.17    ppm

SEFERİHİSAR SAHASI OLASI PROJELER

-Elektrik santrali
-Termal turizm ve tedavi merkezi
-Seracılık
-Bölgesel konut ısıtmacılığı


 
 
 
 
 

                          

 JEOTERMAL HAKKINDA